Tác giả: ignasdefi Người dịch: Shan Ouba, Golden Finance
Một phần lý do tôi thích tiền điện tử, đặc biệt là trong lĩnh vực tài chính và giao dịch, là vì thị trường sẽ cho bạn biết rõ ràng liệu bạn đúng hay sai. Trong thế giới phản địa đàng này, nơi sự thật và sự dối trá rất khó phân biệt trong nhiều ngành công nghiệp như chính trị, nghệ thuật và báo chí, tiền điện tử rất trực tiếp:
Nếu bạn đúng, bạn sẽ kiếm được tiền; nếu bạn sai, bạn sẽ mất tiền. Đơn giản vậy thôi.
Nhưng tôi vẫn rơi vào một cái bẫy rất cơ bản: khi môi trường thị trường thay đổi, tôi đã không đánh giá lại danh mục đầu tư của mình kịp thời. Khi giao dịch altcoin, tôi đã quá tự mãn với vị thế dài hạn "đừng động vào, đừng bao giờ bán", đặc biệt là ETH.
Tất nhiên, việc thích nghi với thực tế mới nói thì dễ hơn làm. Có quá nhiều biến số trên thị trường và chúng ta thường dựa vào những câu chuyện đơn giản như "GIỮ" mà không cần phải theo dõi thị trường hoặc suy nghĩ quá nhiều. Nhưng điều gì sẽ xảy ra nếu siêu câu chuyện “HODL” không còn tồn tại? Tiền điện tử đóng vai trò gì trong thế giới đang thay đổi này? Còn điều gì chúng ta chưa thấy?
Bài viết này tóm tắt suy nghĩ của tôi về những thay đổi lớn trên thị trường.
Sự kết thúc của HODL
Hãy quay lại đầu năm 2022:
ETH có giá khoảng 3.000 đô la vào thời điểm đó, sau khi giảm mạnh từ mức cao 4.800 đô la. BTC ở mức 42.000 đô la. Nhưng với lãi suất tăng, sự sụp đổ của hệ thống tài chính tập trung (CeFi) và việc đóng cửa FTX, cả hai đều giảm một nửa.
Mặc dù vậy, cộng đồng Ethereum vẫn lạc quan: ETH sắp chuyển sang PoS và cơ chế hủy ETH (EIP) đã được triển khai cách đây không lâu. Câu chuyện về ETH như một “đồng tiền siêu thanh” và một blockchain thân thiện với môi trường và tiết kiệm năng lượng rất phổ biến.
Đến cuối năm 2022, ETH và BTC hoạt động rất kém, nhưng SOL ở trong tình trạng tồi tệ nhất, giảm mạnh 96% xuống còn 8 đô la.
Ethereum đã giành chiến thắng trong cuộc chiến L1 và các L1 khác phải di chuyển đến L2 hoặc sẽ diệt vong.
Tôi vẫn nhớ một số cuộc họp mà tôi đã tham dự trong thời kỳ thị trường giá xuống. Hầu hết mọi người đều tin chắc rằng ETH sẽ phục hồi mạnh nhất, vì vậy họ điên cuồng tăng vị thế ETH của mình và bỏ qua BTC, chứ đừng nói đến SOL.
Chỉ cần HODL và giữ cho đến khi thị trường tăng giá đạt đỉnh vào năm 2024/25, sau đó bán. Đơn giản phải không?
Kết quả là gì? Ha ha!
Kể từ đó, SOL đã phục hồi mạnh mẽ, trong khi Ethereum lại rơi vào tình trạng FUD tồi tệ nhất trong lịch sử. Câu chuyện về “tiền siêu thanh” đã chết (hiện tại), và vấn đề bảo vệ môi trường (ESG) thực ra vẫn chưa trở nên phổ biến trên thị trường.
Giữ ETH là sai lầm lớn nhất của tôi trong chu kỳ này. Nhiều người cũng vậy.

Logic ban đầu của tôi về thị trường tăng giá là ETH sẽ trở thành tài sản có năng suất cao nhất trong lịch sử mã hóa:
Thông qua cơ chế đặt cược lại, ETH có thể có được "siêu năng lực" để bảo vệ không chỉ mạng chính Ethereum mà còn toàn bộ cơ sở hạ tầng DeFi và mã hóa. Lợi nhuận (tái)staking của ETH sẽ tăng vọt và bạn có thể tiếp tục nhận được airdrop chỉ bằng cách tái stake.

Khi doanh thu tăng, nhu cầu và giá ETH cũng sẽ tăng. Nói tóm lại – lên tới mặt trăng! Thực tế là logic giá trị của việc restaking vẫn chưa rõ ràng và Eigenlayer cũng đã làm hỏng việc phát hành token.
Vậy thì điều này liên quan gì đến “HODL đã chết”?
Đối với nhiều người, ETH là loại tài sản mà bạn "mua rồi để lại". Nếu BTC tăng, ETH cũng sẽ tăng nhiều hơn, vậy tại sao lại giữ BTC?
Tôi đáng lẽ phải điều chỉnh kịp thời khi câu chuyện về thị trường tăng giá ETH - việc tái đầu tư - không thành hiện thực. Nhưng tôi quá lười biếng và không muốn đối mặt với lỗi lầm của mình. Dù sao thì sớm hay muộn ETH cũng sẽ phục hồi, đúng không?
Nhưng HODL không chỉ là lời khuyên tồi đối với ETH, mà còn tệ hơn đối với bất kỳ tài sản nào khác (trừ có lẽ là BTC, mà tôi sẽ nói đến sau).
Thị trường tiền điện tử thay đổi quá nhanh và không phù hợp để nắm giữ lâu dài trong nhiều tháng hoặc thậm chí nhiều năm cho đến khi nghỉ hưu. Nhìn vào biểu đồ, hầu hết các altcoin đã mất đi mức tăng của đợt tăng giá này. Rõ ràng, kiếm tiền đến từ việc bán chứ không phải giữ lại.
Một nhà giao dịch memecoin thành công cho biết anh ta thường giữ một memecoin trong vòng chưa đầy một phút.
Một số người vẫn đang bán cho bạn “giấc mơ HODL”, nhưng thực tế là: hiện tại là chu kỳ “mua nhanh và bán nhanh” thay vì “nắm giữ dài hạn”.

BTC là tài sản tiền điện tử duy nhất ở cấp độ vĩ mô
Trong chiến lược “vào nhanh và ra nhanh”, ngoại lệ duy nhất là Bitcoin (BTC).
Một số người tin rằng hiệu suất tốt của BTC là do Michael Saylor mua không giới hạn và chúng tôi đóng gói BTC thành công dưới dạng "vàng kỹ thuật số" và bán cho các nhà đầu tư tổ chức.
Nhưng cuộc chiến vẫn chưa kết thúc.
Nhiều nhà bình luận về tiền điện tử vẫn coi BTC là một tài sản rủi ro có tính biến động cao, về cơ bản là một giải pháp thay thế có đòn bẩy cho S&P 500. Điều này trái ngược với kết quả nghiên cứu của Blackrock - họ phát hiện ra rằng các động lực rủi ro-lợi nhuận của BTC khác với các động lực của các tài sản rủi ro cao truyền thống. Do đó, việc giải thích BTC theo khuôn khổ "tài sản rủi ro/tài sản trú ẩn an toàn" tài chính truyền thống là không phù hợp.
Vậy theo bạn, sự thật là gì?
Tôi tin rằng Bitcoin đang thay đổi từ "quan điểm của người chơi tiền điện tử" sang "quan điểm của vàng kỹ thuật số, tài sản trú ẩn an toàn". Tỷ phú người Mexico Ricardo Salinas là một ví dụ điển hình về người nắm giữ BTC lâu dài.
Đây thực sự là tài sản tiền điện tử duy nhất ở "cấp độ vĩ mô". Các đồng tiền như ETH và SOL vẫn được đo lường bằng các chỉ số như TVL, khối lượng giao dịch và phí xử lý, nhưng BTC từ lâu đã vượt qua các khuôn khổ này và trở thành thứ mà ngay cả Peter Schiff cũng có thể hiểu được.
Sự chuyển đổi này vẫn chưa kết thúc, nhưng giai đoạn chuyển đổi từ "tài sản rủi ro sang tài sản an toàn" này là một cơ hội lớn. Khi BTC được công nhận trên toàn cầu là tài sản trú ẩn an toàn, giá của nó sẽ là 1 triệu đô la.
Sự suy thoái của thị trường vốn tư nhân
Khi tôi phát hiện ra rằng mọi KOL đang làm tốt đều bắt đầu chuyển thành "VC", mua vào ở mức định giá cực thấp rồi chờ TGE bán tháo cổ phiếu trực tiếp, tôi biết rằng có điều gì đó không ổn.
Nhưng không có gì có thể mô tả tốt hơn tình trạng hiện tại của thị trường vốn cổ phần tư nhân tiền điện tử hơn bản tóm tắt của Noah trong bài đăng này.
Tôi khuyên bạn nên đọc bài viết gốc, nhưng sau đây là những điểm chính mà tôi đã tóm tắt - sự phát triển của thị trường vốn tư nhân trong những năm qua.

2015–2019: Giai đoạn đức tin
Các cầu thủ vào thời điểm đó là những người thực sự có đức tin. Họ đầu tư vào Ethereum, tài trợ cho những công ty tiên phong trong DeFi như MakerDAO và ETHLend (Aave) và nhấn mạnh vào HODL. Mục tiêu không phải là kiếm tiền nhanh chóng mà là làm điều gì đó có ý nghĩa.
2020–2022: Giai đoạn tham lam (Mùa hè của DeFi)
Mọi thứ đã thay đổi. Mọi người đều đang theo đuổi những token mới hơn, hấp dẫn hơn. Các nhà đầu tư mạo hiểm bắt đầu ném tiền vào các dự án có mức định giá vô lý và hoàn toàn không có tác dụng.
Trò chơi rất đơn giản: vốn đầu tư tư nhân mua vào với giá thấp, thổi phồng sự nổi tiếng rồi bán cho các nhà đầu tư bán lẻ. Khi dự án sụp đổ, chúng tôi phải suy ngẫm và dọn dẹp, nhưng... chẳng có gì thay đổi.
2023–2025: Giai đoạn hư vô (sau FTX)
Các nhà đầu tư mạo hiểm ngày nay đầu tư vào "cỗ máy token vô hồn": các dự án sử dụng những ý tưởng cũ, có những người sáng lập không rõ nguồn gốc (Phong trào!) và không có trường hợp sử dụng nào.
Giá trị vốn cổ phần tư nhân có thể được định giá ở mức 50 lần doanh thu (nếu có doanh thu), sau đó thị trường chào bán công khai sẽ tiếp quản. Kết quả là 80% số token được phát hành vào năm 2024 đã giảm xuống dưới giá chào bán riêng lẻ trong vòng sáu tháng.
Đây là "giai đoạn thu hoạch" hoàn chỉnh.
Hiện nay, các nhà đầu tư bán lẻ đã mất đi lòng tin và các công ty đầu tư mạo hiểm đã phải chịu tổn thất lớn.

Nhiều dự án VC đã không đạt được vòng hạt giống và những người bạn KOL mà tôi biết cũng bị mắc kẹt.
Nhưng cũng có một số dấu hiệu tích cực:
Người đồng sáng lập Movement và Gabagool (người đứng đầu dự án thảm Aerodrome trước đây) đã bị phản đối và bị đuổi khỏi dự án. Chúng ta cần nhiều cuộc thanh trừng như vậy hơn nữa.
Giá trị định giá trên cả thị trường chào bán công khai và tư nhân đều đang giảm.

Trong quý đầu tiên của năm 2025, hoạt động tài trợ Crypto VC cuối cùng cũng tăng lên: Tổng số tiền đạt 4,8 tỷ đô la Mỹ, là mức tài trợ theo quý cao nhất kể từ quý 3 năm 2022.
Thỏa thuận trị giá 2 tỷ đô la của Binance là chìa khóa, nhưng có 12 vòng lớn khác trị giá hơn 50 triệu đô la, cho thấy sự quan tâm của các tổ chức đang quay trở lại.

Nguồn vốn chủ yếu chảy vào các lĩnh vực có mục đích sử dụng thực tế và tiềm năng doanh thu, bao gồm CeFi, cơ sở hạ tầng và dịch vụ blockchain.
Các lĩnh vực trọng tâm mới: AI, DePIN (mạng lưới cơ sở hạ tầng vật lý phi tập trung) và tài sản thế giới thực (RWA) cũng thu hút được rất nhiều vốn.
DeFi vẫn là lĩnh vực có nhiều vòng gọi vốn nhất, nhưng quy mô tài trợ đã trở nên nhỏ hơn và định giá cũng thận trọng hơn.
— Trích từ "Báo cáo thị trường vốn đầu tư mạo hiểm tiền điện tử quý 1 năm 2025" của CryptoRank
Chúng tôi cũng đã bắt đầu thử nghiệm các mô hình phát hành mã thông báo mới, ưu tiên thưởng cho những người ủng hộ sớm hơn là người trong cuộc. Echo và Legion đang đi đầu, và Base đã thành lập nhóm riêng của mình trên Echo. Mô hình InfoFi của Kaito cũng rất lạc quan – ngay cả khi bạn không có tiền, miễn là bạn có sức ảnh hưởng xã hội, bạn vẫn có thể hưởng lợi.
Có vẻ như thị trường cuối cùng đã nhận được tín hiệu và hệ sinh thái đang được phục hồi (mặc dù KOL vẫn là những người đầu tiên được hưởng lợi).
Hãy tạm biệt DeFi và chào đón tài chính trên chuỗi
Bạn còn nhớ cơn sốt “Yield Aggregator” tồn tại trong thời gian ngắn không? Yearn Finance là công ty dẫn đầu, sau đó một loạt các dự án tách nhánh đã xuất hiện.
Bây giờ chúng ta đã bước vào kỷ nguyên của "Yield Aggregator 2.0", nhưng bây giờ chúng ta gọi chúng là "Chiến lược Vault".
Khi DeFi ngày càng phức tạp hơn và có nhiều giao thức hơn, Vault trở nên hấp dẫn hơn: bạn gửi tài sản của mình vào đó và nó giúp bạn tìm ra tỷ lệ rủi ro-lợi nhuận phù hợp nhất. Nhưng sự khác biệt lớn nhất giữa thế hệ tổng hợp đầu tiên và các đơn vị tổng hợp ngày nay là việc quản lý tài sản được tập trung hơn nhiều.
Tất cả các kho tiền đều có "các nhà chiến lược" - thường là một nhóm "nhà đầu tư tổ chức" lấy tiền của bạn để theo đuổi các cơ hội và kiếm phí từ chúng. Đây chắc chắn là chiến thắng cho họ: họ sử dụng tiền của bạn và tính phí quản lý.
Những chiến lược gia này được đại diện bởi: MEV Capital, Seven Seas, Gauntlet, Veda, v.v. Họ làm việc với các dự án như Etherfi, Upshift, Mellow Protocol, v.v.
Chỉ riêng quy mô tài sản của Veda đã khiến nó trở thành "giao thức" lớn thứ 17 trong DeFi, lớn hơn Curve, Pancakeswap và Compound.

Nhưng Vault chỉ là phần nổi của tảng băng chìm. Tầm nhìn phi tập trung của DeFi đã lỗi thời từ lâu và nó đã phát triển thành tài chính trên chuỗi.
Hãy nghĩ về điều này, các lĩnh vực DeFi và tiền điện tử phát triển nhanh nhất hiện nay là tài sản thế giới thực (RWA), stablecoin có lợi nhuận, các đồng tiền có lợi nhuận trung lập như Ethena và thậm chí cả BUIDL của Blackrock. Những điều này không liên quan gì đến tầm nhìn ban đầu của DeFi. Hoặc hãy xem xét BTCFi và Bitcoin L2, về cơ bản đây là các hệ thống lưu ký đa chữ ký mà bạn chỉ có thể tin tưởng rằng người lưu ký sẽ không bỏ trốn.
Xu hướng này bắt đầu kể từ khi Maker chuyển đổi DAI từ một đồng tiền ổn định phi tập trung sang giao thức RWA dựa trên lợi nhuận. Các giao thức phi tập trung thực sự hiện đã rất hiếm, Liquity là một trong số ít ví dụ.
Điều này có thể không phải là điều tồi tệ: RWA và mã hóa tài sản có thể giúp chúng ta thoát khỏi giai đoạn đòn bẩy tuần hoàn của DeFi Ponzi trước đây.
Tuy nhiên, điều này cũng có nghĩa là cấu trúc rủi ro phức tạp hơn và khó có thể biết tiền của bạn ở đâu. Tôi sẽ không ngạc nhiên chút nào nếu thấy các dự án CeDeFi bí mật chiếm đoạt tài sản của người dùng trong tương lai.
Hãy nhớ rằng: Tác động tiềm ẩn sẽ luôn tìm được cách xâm nhập vào hệ thống.
DAO? Bây giờ thì giống như LMAO vậy
Ảo tưởng phi tập trung của DAO cũng đang sụp đổ. Lý thuyết "phân quyền tiến bộ" phổ biến trong quá khứ được a16z đề xuất vào tháng 1 năm 2020: đầu tiên dự án phải tìm được sự phù hợp của thị trường → cộng đồng dần tiếp quản → nhóm dần rút lui để đạt được mức phân quyền cần thiết.
Năm năm sau, chúng ta đang quay trở lại con đường tập trung hóa cũ. Khi nhìn vào Ethereum Foundation, bạn có thể thấy họ đang tham gia tích cực hơn vào công việc mở rộng quy mô L1.
Tôi đã nói về các vấn đề của DAO trong bài viết trước của mình "Tình trạng sợ hãi của thị trường và những gì sẽ xảy ra tiếp theo #6":
Các DAO của Arbitrum và Lido đang bắt đầu chuyển sang kiểm soát tập trung hơn (chẳng hạn như sự tham gia trực tiếp hơn của nhóm hoặc sử dụng cấu trúc BORG), nhưng DAO của Uniswap đang trải qua một trận động đất lớn.
Quỹ Uniswap đã phê duyệt đề xuất khai thác thanh khoản trị giá 165 triệu đô la để hỗ trợ Uniswap v4 và Unichain.
Nhưng một thuyết âm mưu khác là họ đang cố gắng đạt ngưỡng thanh khoản cho khoản tài trợ OP của Optimism.
Tóm lại, đại diện của DAO rất tức giận: Tại sao tổ chức này lại trả tiền thưởng cho $UNI, trong khi Uniswap Labs (một công ty tập trung) lại kiếm được hàng triệu đô la từ các dịch vụ front-end?
Gần đây, một đại diện DAO nằm trong top 20 đã tuyên bố rút khỏi ban quản trị Uniswap. Ông cho biết trong tuyên bố chia tay:

Hiệu suất quản trị: Uniswap DAO có vẻ dân chủ, nhưng lại gạt ra ngoài lề những ý kiến bất đồng. Mặc dù đã có các cuộc thảo luận, bỏ phiếu và diễn đàn về các đề xuất, mọi thứ dường như vẫn đang diễn ra theo trình tự và đã được quyết định.
Tập trung quyền lực: Quỹ Uniswap thưởng cho những người trung thành, đàn áp những người chỉ trích và tập trung vào hình ảnh hơn là trách nhiệm.
Thất bại của việc phi tập trung: Nếu DAO ưu tiên xây dựng thương hiệu hơn trách nhiệm giải trình thực tế, cuối cùng nó sẽ trở thành "chế độ độc tài với một vài bước bổ sung".
Thật trớ trêu, a16z là đơn vị nắm giữ token lớn nhất của Uniswap, nhưng Uniswap còn lâu mới đạt đến "sự tập trung hóa tiến bộ".
Có lẽ không ngoa khi nói rằng DAO chỉ là một bức bình phong — chúng ta chỉ cần một câu chuyện đẹp đẽ để tránh sự giám sát của các cơ quan quản lý đối với các công ty tiền điện tử tập trung.
Do đó, các token chỉ dựa vào "quyền biểu quyết" có giá trị đầu tư thấp. Các mã thông báo thực sự có giá trị sẽ trả cổ tức hoặc có công dụng thực tế.
DAO không còn tồn tại nữa, giờ nó là LMAO: một tổ chức đầu sỏ bị vận động hành lang, lạm dụng và kiểm soát bởi một số ít người.
DEX (Hyperliquid) đang thách thức CEX
Bây giờ, hãy để tôi kể cho bạn nghe một thuyết âm mưu.
FTX phát triển Sushiswap vì họ lo ngại rằng Uniswap sẽ chiếm lĩnh thị trường giao dịch giao ngay. Ngay cả khi không phải do FTX thực hiện trực tiếp, họ vẫn có thể cung cấp tài trợ và hỗ trợ phát triển đằng sau hậu trường.
Tương tự như vậy, Binance (dù bạn gọi là nhóm hay BNB) đã ra mắt PancakeSwap vì cùng một động cơ.
Uniswap từng là mối đe dọa đối với các sàn giao dịch tập trung, nhưng cuối cùng đã bị “phi quân sự hóa” vì nó không còn đe dọa đến thị trường hợp đồng vĩnh viễn có lợi nhuận cao hơn của CEX.
Hợp đồng vĩnh viễn có thể kiếm được bao nhiêu tiền? Thật khó để nói, nhưng bạn sẽ hiểu nếu đọc các bình luận.
Hyperliquid (gọi tắt là HL) là một mối đe dọa khác: công ty này bắt đầu với các hợp đồng vĩnh viễn, hiện cũng đang có kế hoạch giao dịch giao ngay và đang xây dựng nền tảng hợp đồng thông minh của riêng mình.
Hiện tại, Hyperliquid đã chiếm giữ 12,5% thị trường hợp đồng tương lai. Điều khiến tôi sốc là Binance và OKX thực sự đã sử dụng “JELLYJELLY” để tấn công trực tiếp Hyperliquid. Mặc dù HL vẫn đứng vững, các nhà đầu tư HYPE phải bắt đầu cân nhắc nghiêm túc về rủi ro bị tấn công thêm trong tương lai.
Có thể đây không phải là một cuộc tấn công tương tự, nhưng có thể là áp lực về mặt quy định. Ví dụ, CZ hiện đã trở thành "chuyên gia tư vấn mã hóa chiến lược quốc gia". Bạn nghĩ ông ấy sẽ nói gì với các chính trị gia? "Liệu những nền tảng giao dịch vĩnh viễn không thực hiện KYC này có thực sự tệ không?"
Trong mọi trường hợp, tôi hy vọng Hyperliquid có thể tiếp tục tác động đến hoạt động giao dịch giao ngay của CEX, triển khai cơ chế niêm yết mã thông báo minh bạch hơn với mức phí hợp lý và ngừng để tình hình tài chính của giao thức sụp đổ do niêm yết tiền điện tử.
Tôi còn nhiều điều muốn nói về HYPE - xét cho cùng, đây là đồng tiền thay thế lớn nhất mà tôi nắm giữ.
Nhưng dù thế nào đi nữa, Hyperliquid đã trở thành một thế lực và đang thách thức các sàn giao dịch tập trung, đặc biệt là sau khi bị Binance và OKX tấn công.
Giao thức → Nền tảng
Nếu bạn theo dõi tôi trên X (trước đây là Twitter), bạn có thể đã thấy tôi đề cập đến Fluid khi tôi nói về cách các giao thức phát triển thành nền tảng. Ý tưởng cốt lõi là các giao thức có nguy cơ bị “thương mại hóa cơ sở hạ tầng”, trong khi hầu hết lợi ích đều thuộc về các ứng dụng dành cho người dùng.
Ethereum có rơi vào bẫy hàng hóa hóa không?
Để thoát khỏi cái bẫy này, giao thức cần trở nên giống như App Store, cho phép các nhà phát triển bên thứ ba xây dựng sản phẩm trên đó và duy trì giá trị trong hệ sinh thái.
Uniswap v4 và Fluid đều cố gắng đạt được mục tiêu này thông qua Hooks; Nhóm 1inch và Jupiter cũng bắt đầu tạo ra ví di động của riêng mình. LayerZero vừa công bố vApps (ứng dụng chuỗi có thể cấu hình).
Tôi nghĩ xu hướng này sẽ ngày càng tăng tốc. Các dự án có thể thu hút thanh khoản, thu hút người dùng, tìm ra con đường kiếm tiền và trả lại cho người nắm giữ mã thông báo sẽ là những người chiến thắng lớn nhất.
Tiền điện tử đang ở giữa một trật tự thế giới đang thay đổi
Tôi muốn nói thêm về những thay đổi trong các lĩnh vực khác, chẳng hạn như sự phát triển của stablecoin hoặc lý do tại sao Crypto Twitter (CT) ngày càng trở nên "bối rối", nhưng lý do cốt lõi là: Tiền điện tử đã trở nên phức tạp hơn và CT đã mất Alpha.
Trước đây, chúng ta có thể dễ dàng tung ra một “trò chơi Ponzi” trên CT, luật chơi rất đơn giản và chẳng ai quan tâm. Các cơ quan quản lý hoặc là không hiểu hoặc là nhắm mắt làm ngơ, hy vọng rằng ngành công nghiệp này sẽ tự biến mất.
Nhưng năm này qua năm khác, các cuộc thảo luận về quy định ngày càng diễn ra thường xuyên hơn tại CT. May mắn thay, Hoa Kỳ hiện đang có xu hướng ủng hộ tiền mã hóa. Stablecoin, mã hóa tài sản và Bitcoin trở thành kho lưu trữ giá trị khiến mọi người cảm thấy rằng chúng ta đang tiến đến điểm tới hạn của việc áp dụng đại trà.
Nhưng mọi thứ có thể sớm thay đổi: Khi chính phủ Hoa Kỳ nhận ra rằng Bitcoin thực sự đang làm suy yếu quyền bá chủ của đồng đô la, thái độ của họ có thể thay đổi 180 độ.
Ngoài Hoa Kỳ, môi trường văn hóa và quy định phức tạp hơn:
Trung Quốc: Hiện tại không có dấu hiệu nào cho thấy sẽ có sự chuyển dịch sang "hỗ trợ mã hóa" (hoan nghênh các bản sửa lỗi).
Liên minh châu Âu: Ngày càng chuyển sang "kiểm soát", chuyển đổi từ nhà nước phúc lợi sang nhà nước chiến tranh, với nhiều chính sách được thúc đẩy mạnh mẽ dưới danh nghĩa "an ninh quốc gia".
EU hiện coi mã hóa là mối đe dọa, không phải là cơ hội:
“ECB cảnh báo: Việc Hoa Kỳ thúc đẩy mã hóa có thể gây ra rủi ro lây lan tài chính”
“EU có kế hoạch cấm các tài khoản được mã hóa ẩn danh và tiền riêng tư vào năm 2027”
“Dữ liệu chuỗi khối không thể bị xóa riêng lẻ? Vậy thì chỉ cần xóa toàn bộ chuỗi”
“Các cơ quan quản lý của EU: Các công ty bảo hiểm nắm giữ tài sản tiền điện tử sẽ phải đối mặt với các quy tắc về vốn trừng phạt”
Chúng ta cần đánh giá thái độ của các quốc gia khác nhau đối với mã hóa trong bối cảnh xu hướng chính trị toàn cầu. Thực tế là: thế giới đang hướng tới phi toàn cầu hóa và các quốc gia đang bắt đầu đóng cửa biên giới.
“EU có kế hoạch hủy bỏ chính sách miễn thị thực cho các quốc gia ‘đầu tư để lấy quốc tịch’”
“Tòa án Công lý Châu Âu ra phán quyết chống lại chương trình thị thực vàng”
“Trung Quốc chứng kiến lệnh cấm xuất cảnh gia tăng khi nước này thắt chặt kiểm soát chính trị”
Sự không chắc chắn lớn nhất hiện nay là vai trò của mã hóa trong “trật tự thế giới mới” và giai đoạn chuyển tiếp này.
Liệu đây có phải là công cụ cho tự do tư bản không? (Đặc biệt là khi kiểm soát vốn thực sự bắt đầu) Hay các quốc gia sẽ sử dụng luật ngày càng nghiêm ngặt hơn để buộc tiền điện tử phải tuân thủ và tiến tới quản lý toàn diện?
Vitalik đã từng viết một bài báo về "Mô hình vòng cây văn hóa và chính trị", chỉ ra rằng ngành công nghiệp mã hóa vẫn đang trong giai đoạn đầu và chưa được "thể chế hóa" như các quy định về ngân hàng và quyền sở hữu trí tuệ.
Vào những năm 1990, Internet được "thả tự do phát triển";
từ năm 2000 đến năm 2010, phương tiện truyền thông xã hội trở thành "thứ này có hại, phải kiểm soát!";
vào những năm 2020, mã hóa và AI đang trong cuộc chiến giằng co giữa "tính cởi mở so với kiểm soát".
Chính phủ từng tụt hậu, nhưng giờ đã bắt đầu theo kịp.
Tôi thực sự hy vọng rằng tất cả các quốc gia sẽ áp dụng cách tiếp cận cởi mở. Nhưng khi thế giới đang đóng cửa biên giới, tôi không khỏi lo lắng.