Nguồn gốc của Solana: Làm thế nào để biến ý tưởng thành hiện thực?

Tác giả: Jeff February, Blockworks; Người dịch: Wuzhu, Golden Finance

Mọi sáng kiến ​​vĩ đại đều bắt đầu từ một vấn đề. Với Solana, vấn đề rất rõ ràng. Blockchain quá chậm, quá tốn kém và quá khó để áp dụng rộng rãi. Ethereum đang phải đối mặt với vấn đề tắc nghẽn, Bitcoin quá cứng nhắc đối với các ứng dụng phức tạp và chưa có bên nào đạt được tiến triển có ý nghĩa trong việc giải quyết vấn đề khả năng mở rộng. Đối với một kỹ sư, đây sẽ là một thách thức kỹ thuật khó khăn, thúc đẩy anh ta bắt tay vào xây dựng mạng lưới phi tập trung của riêng mình có thể xử lý giao dịch với tốc độ internet.

Năm 2017, Anatoly Yakovenko, một kỹ sư giàu kinh nghiệm của Qualcomm, đã chuyển sự chú ý của mình sang Web3. Ông bị thu hút bởi tiềm năng của nó trong việc phi tập trung hóa tài chính và định hình lại Internet. Mặc dù công nghệ này rất hứa hẹn, nhưng sau gần một thập kỷ thành công, blockchain đang bắt đầu lụi tàn vì một lỗi nghiêm trọng: nó mở rộng quá chậm. Sự kém hiệu quả này chính là một nút thắt cơ bản. Rõ ràng nó cản trở việc áp dụng rộng rãi trong các lĩnh vực như trò chơi thời gian thực, tài chính phi tập trung, mạng lưới cơ sở hạ tầng vật lý, lý luận AI và điều phối máy tự động.

Vấn đề là chuỗi khối không có đồng hồ tích hợp. Mỗi nút trong hệ thống phi tập trung xác nhận các giao dịch theo trình tự, điều này đòi hỏi sự đồng thuận trên toàn bộ mạng lưới để hoàn tất. Quá trình này diễn ra chậm, khiến blockchain không phù hợp với các ứng dụng tốc độ cao. Bước đột phá của Yakovenko đến từ sự ra đời của Proof of History (PoH), một phương pháp mã hóa khái niệm đóng dấu thời gian các giao dịch trước khi chúng vào khối, tạo ra một chuỗi sự kiện có thể xác minh được.

Không giống như xác minh truyền thống (trong đó các nút xử lý giao dịch theo trình tự), PoH hỗ trợ xử lý đồng thời. Sự đổi mới này cung cấp động lực thúc đẩy hiệu quả, mở ra năng suất chưa từng có và loại bỏ tình trạng tắc nghẽn. Yakovenko đã tập hợp một nhóm kỹ sư bao gồm Greg Fitzgerald (cũng đến từ Qualcomm) và Raj Gokal. Họ thành lập Solana Labs vào năm 2018, lấy cảm hứng từ thị trấn bãi biển California, nơi Yakovenko thường lướt sóng.

Trong những ngày đầu, Solana Labs đã ra mắt thông qua hình thức huy động vốn riêng lẻ và huy động được khoảng 20 triệu đô la từ các nhà đầu tư mạo hiểm và các nhà đầu tư tiền điện tử ban đầu. Nhóm đã xây dựng và thử nghiệm một mạng lưới nguyên mẫu chứng minh tiềm năng của PoH, với các điểm chuẩn cho thấy nó có thể xử lý hơn 50.000 giao dịch mỗi giây — nhanh hơn gấp nhiều lần so với Ethereum và Bitcoin.

Solana chính thức ra mắt phiên bản beta của mạng chính vào tháng 3 năm 2020, khi đại dịch Covid-19 gây ra sự hỗn loạn trên thị trường toàn cầu. Mặc dù ra mắt không đúng thời điểm, mạng lưới này vẫn thu hút sự chú ý của các nhà phát triển và nhà đầu tư vì hứa hẹn về giao dịch tốc độ cao, chi phí thấp. Khả năng xử lý các giao dịch với chi phí chỉ vài phần trăm khiến đây trở thành nền tảng lý tưởng cho các ứng dụng DeFi, nền tảng chơi game và vô số công cụ phi tập trung thử nghiệm — tất cả đều trước đây bị hạn chế bởi tốc độ chậm và phí gas cao của Ethereum.

Vào tháng 6 năm 2021, Solana Labs đã nhận được 314 triệu đô la tài trợ do Andreessen Horowitz (a16z) và Polychain Capital dẫn đầu. Tính hợp pháp mà đường băng này mang lại cho hệ sinh thái giúp nó mở rộng và đổi mới nhanh chóng. Solana nhanh chóng trở thành nơi đặt trụ sở của Serum (DEX), Raydium (nhà cung cấp thanh khoản AMM), Mango Markets (giao thức giao dịch ký quỹ) và nhiều công ty khác. Giá của Solana tăng vọt lên mức cao nhất là 260 đô la vào cuối năm 2021 — tăng từ mức 0,50 đô la chỉ 18 tháng trước đó — củng cố vị thế là một trong năm loại tiền điện tử hàng đầu theo vốn hóa thị trường. Niềm tin của nhà đầu tư đang tăng vọt và đà phát triển của Solana dường như không thể ngăn cản. Đến cuối năm 2021, Solana đã phát triển từ một thử nghiệm đầy tham vọng thành một thế lực lớn trong lĩnh vực tiền điện tử. Tuy nhiên, đằng sau sự phát triển nhanh chóng này là những thách thức tiềm ẩn sẽ sớm thử thách khả năng phục hồi và ổn định của mạng lưới.

Xem trước bài viết tiếp theo trong loạt bài về Solana: Sự sụp đổ của một trong những công ty tiền điện tử lớn nhất đã gây chấn động toàn hệ sinh thái Web3 như thế nào và tại sao nhiều người tin rằng Solana sẽ không tồn tại được.