Tác giả: Crypto Unfiltered Dịch giả: Block unicorn
Lời nói đầu
Thế hệ Z không chỉ thay đổi bối cảnh truyền thông xã hội mà còn định hình lại quan điểm của thế giới về tài chính. Nhiều người trẻ, lớn lên với các khoản vay học phí, lạm phát tăng cao và thị trường việc làm không chắc chắn, đang rất hoài nghi về dịch vụ ngân hàng truyền thống.
Nhưng gốc rễ của sự ngờ vực này là gì? Tại sao điều này có thể khiến tiền điện tử trở nên hấp dẫn hơn bao giờ hết?
Các ngân hàng có vẻ cũ kỹ, chậm chạp và lạc hậu
Đối với Thế hệ Z, những người sinh từ năm 1997 đến năm 2012, các ngân hàng thường có vẻ lỗi thời và không phản ứng nhanh. Hãy tưởng tượng đến cảnh phải xếp hàng tại một ngân hàng, điền vào vô số giấy tờ hoặc chờ đợi nhiều ngày để hoàn tất giao dịch chuyển tiền. Đối với thế hệ trẻ đã quen với sự hài lòng tức thời mà các ứng dụng như Venmo hoặc Apple Pay mang lại, các quy trình ngân hàng truyền thống có vẻ phức tạp và chậm chạp không cần thiết.
Nhưng ngoài sự tiện lợi, còn có sự ngờ vực sâu sắc hơn, bắt nguồn từ trải nghiệm cá nhân. Thế hệ Z đã chứng kiến những thế hệ trước vật lộn về tài chính do khủng hoảng ngân hàng, phí cao và các sản phẩm phức tạp có lợi cho ngân hàng hơn là người tiêu dùng. Cuộc khủng hoảng tài chính năm 2008 có vẻ xa vời với các thế hệ cũ, nhưng những tác động của nó, như nợ vay sinh viên vẫn tiếp diễn và tình hình kinh tế bất ổn, vẫn ảnh hưởng đến cách thế hệ Z nghĩ về tài chính ngày nay.
Nợ nần, lạm phát và bất ổn việc làm: mối đe dọa ba mặt
Những thách thức tài chính mà Thế hệ Z phải đối mặt là rất nghiêm trọng:
Nợ sinh viên: Tổng nợ sinh viên tại Hoa Kỳ vượt quá 1,7 nghìn tỷ đô la, với người vay thế hệ Z trung bình phải gánh khoảng 20.000 đến 30.000 đô la tiền vay sinh viên. Không giống như cha mẹ mình, sinh viên tốt nghiệp ngày nay phải đối mặt với khoản nợ lớn hơn và thường không có được sự đảm bảo về công việc ổn định, lương cao.
Lạm phát: Lạm phát đạt đỉnh khoảng 9% vào năm 2022, làm xói mòn đáng kể sức mua và khiến nhà ở, thực phẩm và nhu cầu cơ bản trở nên nặng nề hơn. Mức lãi suất dưới 1% áp dụng cho tài khoản tiết kiệm ngân hàng không những không giúp ích mà còn gây thêm sự thất vọng.
Bất ổn việc làm: Thế hệ Z phải đối mặt với tình trạng bất ổn việc làm chưa từng có. Việc sử dụng ngày càng nhiều nền kinh tế việc làm tự do, hợp đồng ngắn hạn và tự động hóa có nghĩa là ngày càng có ít con đường sự nghiệp ổn định hơn. Sự bất ổn về tài chính đã trở thành chuẩn mực thay vì là ngoại lệ.
Khi các ngân hàng dường như không có khả năng hoặc không muốn giải quyết những vấn đề cốt lõi này—thu phí cao, trả lãi suất ít ỏi, cung cấp tính linh hoạt tối thiểu—họ sẽ mất đi uy tín trong mắt những người trẻ khao khát sự minh bạch, tiện lợi và công bằng.
Sức hấp dẫn của tiền điện tử: xây dựng lòng tin thông qua tính minh bạch
Mặt khác, tiền điện tử trực tiếp giải quyết những điểm yếu của Thế hệ Z và cung cấp một giải pháp thay thế cho hệ thống tài chính truyền thống:
Tính minh bạch: Công nghệ blockchain hỗ trợ tiền điện tử cung cấp hồ sơ minh bạch và có thể xác minh được về mọi giao dịch. Không giống như ngân hàng, dữ liệu blockchain không thể bị thay đổi hoặc ẩn đi, xây dựng lòng tin thông qua tính minh bạch thay vì tính bí mật.
Kiểm soát: Tiền điện tử cho phép người dùng kiểm soát trực tiếp tiền của mình. Không có ngân hàng nào có thể đóng băng tài sản của bạn, tính phí ẩn hoặc hạn chế quyền truy cập của bạn. Quyền tự chủ này thực sự hấp dẫn đối với một thế hệ hoài nghi về thẩm quyền truyền thống.
Khả năng truy cập và tốc độ: Giao dịch tiền điện tử có thể được thực hiện ngay lập tức, trên toàn cầu, bất kỳ lúc nào, không cần thời gian chờ đợi hoặc giấy tờ. Đối với Thế hệ Z, trải nghiệm liền mạch này phù hợp với kỳ vọng về lối sống kỹ thuật số của họ.
Ví dụ thực tế về sự phổ biến ngày càng tăng của các ứng dụng tiền điện tử
Sự thay đổi này có thể thấy rõ qua các ví dụ sau:
PayPal và Cash App: Các ứng dụng phổ biến trong giới trẻ này hiện cung cấp các giao dịch tiền điện tử đơn giản trực tiếp trên nền tảng của họ, giúp giảm đáng kể rào cản tiếp nhận.
NFT và Quyền sở hữu kỹ thuật số: Mã thông báo không thể thay thế (NFT) đã thu hút trí tưởng tượng của Thế hệ Z bằng cách biến các tác phẩm nghệ thuật kỹ thuật số và đồ sưu tầm thành tài sản có giá trị, có thể giao dịch. Chỉ tính riêng năm 2021, thị trường này đã đạt hơn 25 tỷ đô la.
Tài chính phi tập trung (DeFi): Các nền tảng như Uniswap và Aave cung cấp các sản phẩm tài chính không qua trung gian, với lợi nhuận cao hơn và phí thấp hơn so với các ngân hàng truyền thống.
Điểm mấu chốt: Sự thay đổi trong niềm tin
Ngân hàng sẽ không biến mất ngay ngày mai. Nhưng đối với một thế hệ chịu ảnh hưởng bởi sự bất ổn kinh tế, sức hấp dẫn của tiền điện tử như một hệ thống tài chính thay thế có vẻ hợp lý. Tiền điện tử không hứa hẹn sự giàu có dễ dàng, nhưng nó mang lại thứ mà nhiều người thuộc thế hệ Z vô cùng mong muốn: độc lập về tài chính, minh bạch và kiểm soát.
Đối với Thế hệ Z, việc mất lòng tin vào các ngân hàng truyền thống không phải là xu hướng tạm thời. Đây là một phần của sự thay đổi văn hóa sâu sắc hơn hướng tới sự trao quyền và minh bạch. Các ngân hàng có thể cần phải thích ứng hoặc có nguy cơ trở nên không còn phù hợp.
Đồng thời, tiền điện tử không chỉ là một khoản đầu tư — nó đang trở thành một giải pháp thay thế khả thi cho tài chính truyền thống, sẵn sàng đáp ứng nhu cầu về các giải pháp mới của thế hệ này.