Bankless: Vitalik muốn gì từ lớp cơ sở của Ethereum

Nguồn: David C, Bankless; Người dịch: Deng Tong, Golden Finance

Sau thông báo gần đây của Ethereum Foundation về việc mở rộng L1, Vitalik đã xuất bản một bài viết có tiêu đề “Đơn giản hóa L1” vào thứ sáu, giải thích cách Ethereum có thể đơn giản hóa và củng cố lớp cơ sở của mình để ứng phó với sự phát triển lâu dài.

Đối với Vitalik, khả năng mở rộng là chưa đủ — nếu Ethereum muốn trở thành "nền tảng lưu trữ tài sản và hồ sơ của nền văn minh", thì nó cũng phải dễ hiểu, dễ bảo trì và an toàn. Ông tin rằng đã đến lúc phải từ bỏ kiến ​​trúc cồng kềnh, xem xét lại hệ thống cốt lõi và thay thế EVM bằng một hệ thống đơn giản hơn. Mục tiêu của ông: xây dựng một đồng Ethereum gần như đơn giản như Bitcoin trong vòng năm năm.

Sau đây là tóm tắt ngắn gọn — bao gồm các ý tưởng cốt lõi để đơn giản hóa sự đồng thuận, thực hiện và nhiều nội dung khác.

Tại sao sự đơn giản lại quan trọng

Đối với Vitalik, sự đơn giản không chỉ có nghĩa là mã đơn giản hơn mà còn khiến Ethereum trở nên mạnh mẽ hơn. Càng nhiều người có thể hiểu và sử dụng giao thức thì giao thức sẽ càng an toàn, phi tập trung và dễ thích ứng hơn.

Ông lấy Bitcoin làm ví dụ: lớp cơ sở của nó được sắp xếp hợp lý đến mức ngay cả một học sinh trung học (ông tin như vậy) cũng có thể xây dựng được một máy khách. Sự đơn giản này giúp nó duy trì được tính ổn định, có thể kiểm toán rộng rãi và khó bị phá hoại.

Ngược lại, Ethereum ngày càng phức tạp hơn theo thời gian — đôi khi là do cần thiết, nhưng thường thì không. Sự phức tạp này làm chậm quá trình nâng cấp, tăng rủi ro và khiến việc đóng góp trở nên khó khăn hơn.

Việc đơn giản hóa ngay bây giờ sẽ mở ra những lợi ích chính:

• Dễ xác minh và bảo mật hơn: Ít mã hơn có nghĩa là ít chỗ cho các lỗ hổng hoặc cuộc tấn công ẩn náu.

• Giảm gánh nặng bảo trì: Giảm số lượng hệ thống cũ giúp việc nâng cấp trong tương lai trở nên dễ dàng hơn.

• Cơ sở cộng tác viên rộng hơn:Thiết kế đơn giản hơn có thể thu hút nhiều nhà phát triển tham gia hơn.

• Tính trung lập cao hơn: Các quy tắc rõ ràng, có thể dự đoán được sẽ khó bị thao túng hoặc chính trị hóa hơn.

Với mạng lưới ổn định và sẵn sàng trưởng thành, Vitalik tin rằng đã đến lúc dọn dẹp những thứ dư thừa.

1. Lớp đồng thuận đơn giản hơn

Để đơn giản hóa sự đồng thuận, Buterin đã chỉ ra đề xuất Beam Chain mới, đề xuất này ủng hộ việc thay thế hệ thống phức tạp cũ bằng một thiết kế đơn giản hơn:

• Một lõi tinh gọn hơn với tính cuối cùng là ba khe cắm: Các hệ thống kỹ thuật như chu kỳ, tổ chức lại ủy ban và ủy ban đồng bộ hóa bị loại bỏ, giúp công cụ đồng thuận dễ hiểu, dễ kiểm tra và dễ bảo trì hơn.

• Quy tắc lựa chọn nhánh đơn giản hơn:Giảm số lượng trình xác thực đang hoạt động tại bất kỳ thời điểm nào, giảm độ phức tạp khi quyết định phiên bản chuỗi nào cần tuân theo và cải thiện tính bảo mật.

• Thu thập phiếu bầu đơn giản hơn (dựa trên STARK): Giúp việc thu thập phiếu bầu của người xác thực dễ dàng và tiết kiệm chi phí hơn mà không cần phải tin tưởng những người tham gia cụ thể hoặc xử lý dữ liệu trùng lặp.

• Vòng đời trình xác thực rõ ràng hơn: Giúp việc đưa trình xác thực vào hoạt động, thoát khỏi hoạt động, cập nhật khóa và khôi phục ngoại tuyến trở nên đơn giản hơn, giảm các trường hợp ngoại lệ và giúp mạng xác định các cửa sổ an toàn rõ ràng hơn.

• Giao tiếp ngang hàng được đơn giản hóa: Ít thành phần giao thức hơn giúp các nút dễ dàng kết nối, đồng bộ hóa và duy trì tính nhất quán.

2. Lớp thực thi đơn giản hơn

Vitalik nhắc lại sự ủng hộ của mình đối với việc thay thế máy ảo EVM hiện tại của Ethereum bằng một giải pháp thay thế RISC-V đơn giản hơn, hiện đại hơn, mà ông tin rằng giải pháp này cồng kềnh và cản trở khả năng mở rộng.

Đối với những ai đã bỏ lỡ bài viết của chúng tôi về RISC-V, máy ảo đa năng này có thể được coi như Linux dành cho phần cứng: một bản thiết kế mã nguồn mở gọn gàng đang được các công ty như Intel và Arm sử dụng để chế tạo chip. Trong Ethereum, nó sẽ hoạt động như một công cụ hợp đồng thông minh mới, mang lại những lợi thế sau:

• Đặc điểm kỹ thuật của máy ảo đơn giản hơn: Dễ hiểu hơn EVM, giảm lỗi, dễ nâng cấp hơn và phù hợp hơn cho việc bảo trì lâu dài.

• Ít phím tắt trường hợp đặc biệt hơn (đã biên dịch trước):Thay thế hầu hết các hàm tích hợp bằng mã hợp đồng thông minh thông thường, hợp lý hóa giao thức cơ sở và giúp bảo trì dễ dàng hơn.

• Đã được sử dụng trong ZK: Vì RISC-V đẩy nhanh quá trình chứng minh không cần kiến ​​thức nên nó đã được các dự án như Polygon, Risc Zero và SP1 áp dụng.

• Ngôn ngữ linh hoạt hơn: Các nhà phát triển có thể sử dụng các ngôn ngữ như Rust hoặc Move thay vì chỉ sử dụng Solidity.

Vitalik coi đây là cơ hội để xây dựng lại nền tảng tốt hơn, có khả năng cải thiện hiệu suất lên gấp 100 lần.

3. Chuyển đổi tương thích ngược

Điều gì sẽ xảy ra với tất cả các ứng dụng và công cụ vẫn dựa vào EVM? Vitalik đã vạch ra một kế hoạch chuyển đổi theo từng giai đoạn được thiết kế để mọi thứ hoạt động trơn tru mà không gây quá nhiều gánh nặng cho giao thức cơ sở với các dữ liệu cũ.

Mục tiêu là di chuyển chức năng cũ ra khỏi giao thức cốt lõi, nơi nó vẫn hoạt động nhưng không làm chậm Ethereum. Giống như việc lưu trữ các tệp cũ trên đám mây, bạn vẫn có thể truy cập chúng nếu cần, nhưng chúng sẽ không chiếm dung lượng trên màn hình máy tính của bạn. Điều này giúp duy trì giao thức cốt lõi tinh gọn trong khi vẫn duy trì khả năng tương thích với tất cả các bản dựng hiện có. Sau đây là những gợi ý của ông:

• Bắt đầu với biên dịch trước RISC-V:Các tính năng mới sẽ được xây dựng bằng RISC-V, cho phép hệ sinh thái thích ứng tốt hơn với máy ảo.

• Có hai máy ảo được hỗ trợ: Trong thời gian chuyển đổi, các nhà phát triển có thể triển khai trong EVM hoặc RISC-V với khả năng tương thích chéo hoàn toàn.

• Thay thế mã được biên dịch trước bằng mã RISC-V:Thay thế hầu hết các hàm tích hợp bằng mã RISC-V đơn giản trên chuỗi, giúp giảm sự phình to của giao thức.

• Đóng gói EVM vào hợp đồng: Việc di chuyển EVM vào hợp đồng thông minh RISC-V có nghĩa là logic cũ vẫn có thể chạy nhưng sẽ không ảnh hưởng đến các phần nhạy cảm nhất của giao thức.

Bằng cách này, Ethereum có thể dọn dẹp nền tảng của mình mà không phá hủy những gì đã được xây dựng.

4. Tiêu chuẩn chung = giảm độ phức tạp

Cuối cùng, Vitalik hy vọng có thể đơn giản hóa Ethereum bằng cách chuẩn hóa các công cụ trên toàn bộ mạng.

Hiện nay, các phần khác nhau của giao thức thường giải quyết cùng một vấn đề theo những cách hơi khác nhau — chủ yếu là do các nhóm riêng lẻ xây dựng chúng một cách độc lập. Việc hợp nhất các bộ phận này theo các tiêu chuẩn chung sẽ làm giảm độ phức tạp và giúp toàn bộ ngăn xếp dễ bảo trì hơn. Đề xuất của ông là:

• Hệ thống mã chia sẻ tổng hợp (SSZ):Đã được sử dụng ở lớp đồng thuận để theo dõi trạng thái mạng. Việc mở rộng tính năng này trên Ethereum sẽ đơn giản hóa công cụ và giúp việc xây dựng và kết nối các ứng dụng dễ dàng hơn.

• Phương pháp phân chia dữ liệu thống nhất (mã hóa xóa): Ethereum phân chia và xác minh dữ liệu theo nhiều khía cạnh: lấy mẫu tính khả dụng của dữ liệu, phát sóng P2P và lưu trữ lịch sử. Sử dụng cùng một phương pháp ở mọi nơi sẽ giúp giảm lượng mã, tăng tốc độ và đảm bảo xác thực dữ liệu chính xác.

• Cấu trúc trạng thái thống nhất (cấu trúc cây):Việc thay thế cây dữ liệu Merkle phức tạp hiện tại bằng cây dữ liệu nhị phân đơn giản hơn có thể tiết kiệm không gian, tăng tốc độ chứng minh và giúp các ứng dụng nhẹ chạy hiệu quả hơn.

Những thay đổi nhỏ này nghe có vẻ không đáng kể, nhưng chúng làm giảm trọng lượng chung của hệ thống — khiến ethereum dễ chạy hơn và khó bị hack hơn.

Tóm lại, lợi thế của Ethereum luôn là tính linh hoạt, nhưng điều này cũng đi kèm với sự phức tạp ngày càng tăng.

Tầm nhìn của Vitalik hướng đến mục tiêu khôi phục sự đơn giản mà không làm mất đi sức mạnh, giúp Ethereum tinh gọn hơn, rõ ràng hơn và dễ xây dựng hơn. Nếu Ethereum muốn hỗ trợ dữ liệu và hệ thống quan trọng nhất thế giới, nó không chỉ cần có khả năng mở rộng mà còn phải bền vững.

Vitalik tin rằng để đạt được điều này, điều đầu tiên cần làm là hợp lý hóa.