Tác giả: David C, Bankless; Người dịch: Tao Zhu, Golden Finance
Trong lĩnh vực L1 bão hòa, sự khác biệt thường không chỉ phụ thuộc vào thông lượng hoặc chi phí giao dịch mà còn phụ thuộc vào tầm nhìn, kiến trúc và thực hiện.
Sui là đối thủ cạnh tranh không chỉ vì nó cung cấp một chuỗi công khai tốc độ cao khác mà còn vì nó đã xây dựng một hệ sinh thái mô-đun tích hợp nhằm mục đích định hình lại cách thức xây dựng và triển khai các ứng dụng trong thế giới phi tập trung.
Từ DeFi đến trò chơi, từ cơ sở hạ tầng của tổ chức đến các nguyên thủy xã hội, Sui đang âm thầm xây dựng một khuôn khổ cho một Internet hoàn toàn trên chuỗi - và chuỗi công khai chỉ là sự khởi đầu của Internet.
Chúng ta hãy cùng tìm hiểu sâu hơn về động lực mà chúng ta đã thấy và làn sóng chất xúc tác tiếp theo mà chúng ta đang theo dõi.
Tiến trình của thị trường tăng giá
Những chất xúc tác mà chúng ta đã tập trung vào trong bản cập nhật gần đây nhất cách đây vài tháng là gì? Họ đã đến rồi.
Từ động lực của BTCfi đến các cơ chế mới để tối ưu hóa hiệu suất blockchain, những thứ từng được cho là "sắp ra mắt" giờ đây đã thực sự đi vào hoạt động. Chúng ta hãy cùng xem mọi việc diễn biến thế nào nhé.
BTCfi đang trên đà phát triển
Sui cam kết định vị mình là nền tảng phù hợp cho Bitcoin DeFi, tận dụng tính bảo mật dựa trên MoveVM để thu hút vốn $BTC vốn đang lo ngại về rủi ro hợp đồng thông minh đi kèm với lợi suất trên chuỗi.
Mặc dù Sui vẫn đang trong giai đoạn đầu, nhưng những nỗ lực của họ đã chứng minh được thành công khi các sản phẩm phái sinh $BTC đã chiếm tới 10% tổng tài sản bị khóa (TVL). Sui đã thu hút được các dự án như Satlayer, Lombard, Babylon và Stacks (sắp ra mắt) và nhiều dự án khác đang được triển khai như Native, Nativse và Rhei Finance.
Mysticeti v2 chính thức ra mắt
Bản nâng cấp Mysticeti v2 với cơ chế đồng thuận song song Sui hiện đã trực tuyến, giúp tăng tốc độ xác nhận giao dịch cho DeFi, trò chơi và các trường hợp sử dụng thông lượng cao khác. Các giao dịch phổ biến như chuyển token hoặc đúc NFT hiện không yêu cầu sự đồng thuận hoàn toàn mà thay vào đó sử dụng đường dẫn nhanh hơn, giúp thời gian thực hiện nhanh hơn và giảm tải mạng.
Walrus chính thức ra mắt
Vào cuối tháng 3, giải pháp lưu trữ trung lập blockchain Walrus của Sui đã chính thức ra mắt trên mạng chính và phân phối 4% tổng nguồn cung.
Walrus được áp dụng rất nhanh chóng, với 17,5% (725 TB) dung lượng đã được sử dụng khi các nút L1 sắp ra mắt như Plume và Linera hợp tác với nó, và các dự án NFT như Claynosaurz và Pudgy Penguins cũng sử dụng nó để lưu trữ nội dung. Giá token đã tăng khoảng 66% so với mức thấp nhất vào ngày ra mắt và sử dụng $WAL trên các nền tảng như Suilend, STEAMM, Scallop và Cetus có thể nhận được các ưu đãi thanh khoản hào phóng.
Ika sắp ra mắt mạng lưới chính
Sau khi nhận được khoản tài trợ 21 triệu đô la Mỹ, Ika dường như sắp ra mắt mạng lưới chính.
Ika cho phép bạn kiểm soát và sử dụng tài sản như $BTC hoặc $ETH một cách an toàn trên các chuỗi khối - giống như một bộ điều khiển từ xa an toàn giúp giữ tài sản an toàn trên chuỗi gốc và khả dụng trên các chuỗi khác. Để thực hiện điều này, nó áp dụng mô hình 2PC-MPC phân bổ trên hàng trăm nút, khiến việc giả mạo gần như không thể thực hiện được. Điều này mở rộng đáng kể không gian DeFi, cho phép cho vay, đặt cược và giao dịch chuỗi chéo mới, với các dự án như Full Sail, AeonHQ và Ekko hiện đang được xây dựng trên Ika.
Nâng cấp giao thức
Một trong những điểm nổi bật của Sui là nó cung cấp các công cụ dạng mô-đun, tích hợp sẵn không chỉ có thể phát triển chuỗi mà còn xây dựng cơ sở hạ tầng đầy đủ với các giải pháp tích hợp như thanh khoản, lưu trữ và nhắn tin.
Phương pháp tiếp cận toàn diện này gần đây đã có bản cập nhật lớn với các bản phát hành mới về tính thanh khoản, mạng lưới và quyền riêng tư:
DeepBook 3.1
Công cụ sổ lệnh gốc của Sui đã trải qua bản nâng cấp mới với sự ra mắt của nhiều tính năng.
DeepBook là lớp thanh khoản được chia sẻ của Sui, cung cấp nhóm thanh khoản độc quyền cho từng tài sản để các ứng dụng DeFi truy cập, điều này có nghĩa là các ứng dụng DeFi không cần phải tự xây dựng thanh khoản.
Trong phiên bản v3.1, giao thức hiện cung cấp nhóm thanh khoản không cần xin phép, mức phí thấp hơn, phương thức thanh toán phí linh hoạt và quản lý quỹ thông minh hơn.

SCION
Tiếp theo là sự phát triển của SCION, một giao thức mạng thế hệ tiếp theo cung cấp cho các trình xác thực một cách đáng tin cậy và an toàn để giao tiếp ngay cả trong các cuộc tấn công DDoS hoặc sự cố mất kết nối internet có thể khiến các blockchain khác ngừng hoạt động.
Bằng cách bỏ qua các lỗi và thực thi các đường dẫn đáng tin cậy, SCION sẽ giúp Sui duy trì hoạt động trực tuyến vào những thời điểm quan trọng, thể hiện một phần quan trọng trong tầm nhìn của Sui nhằm xây dựng một cơ sở hạ tầng đầy đủ mới không chỉ phục vụ tiền điện tử mà còn phục vụ toàn bộ Internet.
SEAL
Về mặt bảo mật, SEAL là hệ thống mã hóa và kiểm soát truy cập, vẫn đang trong giai đoạn thử nghiệm, cho phép các nhà phát triển thiết lập các quy tắc chia sẻ dữ liệu tùy chỉnh - ví dụ: chỉ cho phép người nắm giữ NFT truy cập vào tệp hoặc trong một khoảng thời gian cụ thể.
Khi kết hợp với Walrus, SEAL cho phép các ứng dụng quản lý trực tiếp dữ liệu riêng tư, giữ an toàn cho nội dung nhạy cảm trong khi vẫn cho phép truy cập thông qua các quyền có thể lập trình.
Nautilus
Cũng đang trong quá trình thử nghiệm là Nautilus, một hệ thống sử dụng môi trường thực thi đáng tin cậy (TEE) để chuyển các hoạt động phức tạp sang một máy bên ngoài an toàn và sau đó xác minh kết quả trên chuỗi.
TEE ngày càng phổ biến và Unchain sử dụng chúng để sắp xếp giao dịch một cách an toàn và giảm thiểu thao túng MEV có hại. Nautilus sẽ mang công cụ này đến Sui, cho phép sử dụng nhiều trường hợp hơn như hệ thống AI riêng tư, nguồn cấp dữ liệu hoặc logic trò chơi phức tạp mà không làm quá tải blockchain.

Cập nhật kỹ thuật
Ngoài các bổ sung giao thức này, lớp cơ sở của Sui cũng đã chứng kiến những cải tiến đáng kể, bao gồm:
Move VM 2.0 — Thực thi giao dịch nhanh hơn 30-65%, đặc biệt là khi tải cao.
Remora — cho phép trình xác thực mở rộng trên nhiều máy, xử lý sự tăng trưởng lớn mà không bị chậm lại.
Pilotfish — Cải tiến hơn nữa việc thực hiện giao dịch song song, tăng thông lượng lên 10 lần thông qua cải thiện tính kinh tế của trình xác thực.
Move Registry (MVR) — cho phép các nhà phát triển sử dụng tên hợp đồng thông minh đơn giản thay vì chuỗi dài, do đó cải thiện tính minh bạch và khả năng tương tác của mã.
SIP-45 — Cải thiện tính công bằng của MEV bằng cách tăng tốc độ của các giao dịch trả phí cao hơn, giúp họ hoàn tất giao dịch nhanh hơn và tránh tình trạng chạy trước.
Cập nhật hệ sinh thái
Sự phát triển của Sui trong vài tháng qua được phản ánh trong hệ sinh thái của nó, với số lượng người dùng hoạt động hàng ngày tăng gấp ba lần trong ba tháng qua vì các ví mới chiếm phần lớn số lượng ví hoạt động trong giai đoạn này.
Sự gia tăng số lượng người dùng mới cho thấy ngày càng có nhiều sự chú ý hướng đến hệ sinh thái. Ngoài sự bùng nổ của lĩnh vực DeFi, sự tăng trưởng này cũng có thể là do các thông báo và sự phát triển của các tổ chức trong lĩnh vực giải trí và trò chơi.
DeFi
Sui DeFi tiếp tục phát triển, với tổng giá trị bị khóa (cộng với stablecoin) đạt mức cao nhất mọi thời đại. Khối lượng DEX vẫn mạnh, bằng hoặc vượt mức được thấy khi $SUI đạt mức cao nhất mọi thời đại.
Cetus, sàn tổng hợp DEX, dẫn đầu với khối lượng giao dịch hàng tháng khoảng 5,5 tỷ đô la Mỹ và khối lượng giao dịch tích lũy khoảng 51,5 tỷ đô la Mỹ. Điều đáng nói là nền tảng hợp đồng vĩnh viễn Bluefin hiện đang xếp hạng thứ hai, với khối lượng giao dịch hàng tháng khoảng 1,7 tỷ đô la Mỹ sau khi tích hợp các giao dịch hoán đổi toàn cầu.

Kraken hỗ trợ chuyển $USDC trên Sui và các cầu nối mới do Allbridge, Axelar và LI.FI xây dựng thông qua Jumper, cũng như sự tích hợp đầy đủ của Phantom với Sui, cũng hỗ trợ cho sự tăng trưởng.
Nhìn vào bối cảnh giao thức, ba công ty hàng đầu như sau:
Suilend (TLV 675 triệu đô la) – Bộ DeFi bao gồm cho vay (Suilend), sàn giao dịch phi tập trung (STEAMM) và staking thanh khoản (SpringSui). Triển khai trình khởi chạy mã thông báo, tạo LST không cần cấp phép và cho vay miễn phí. Trong thị trường cho vay của Sui, công ty này chiếm khoảng 48% thị phần.
NAVI (534 triệu đô la TLV) – Nền tảng cho vay có khối lượng cho vay mở cao nhất, với công cụ tổng hợp Astros đạt mức tăng trưởng ~200% theo quý trong quý 1 so với quý 4.
Cetus (235 triệu đô la TLV) — Sàn giao dịch phi tập trung hỗ trợ phần lớn khối lượng giao dịch của Sui. Auto Vault LP hiện đã có sẵn và đang có kế hoạch bổ sung thêm nhiều kho lưu trữ của bên thứ ba.
Các nhà đầu tư tổ chức
Sui đã chứng kiến sự tăng trưởng nhanh chóng trong việc tiếp nhận các nhà đầu tư tổ chức, với sự xuất hiện của các quan hệ đối tác mới trong lĩnh vực tài chính.
Đáng chú ý nhất là Sàn giao dịch chứng khoán Athens đang hợp tác với Sui để phát triển nền tảng chứng minh khái niệm sổ lệnh trên chuỗi sử dụng đấu thầu bí mật không cần kiến thức để kiểm tra xem tính minh bạch của blockchain có thể cải thiện thị trường truyền thống như thế nào.
Với việc Canary Capital và 21Shares nộp đơn xin ETF $SUI, các kênh đầu tư của Sui cũng đang được mở rộng. 21Shares cũng đang hợp tác với Sui về các sản phẩm và nghiên cứu mới khi mở rộng sang thị trường Hoa Kỳ, sau sự quan tâm trước đó của Grayscale, VanEck và Franklin Templeton.
Trong khi đó, World Liberty Financial được Trump hậu thuẫn đã thêm tài sản của Sui vào dự trữ của mình (Eric Trump nắm giữ $SUI) và Fireblocks đang chuẩn bị triển khai hỗ trợ lưu ký cho Sui.

Giải trí và trò chơi
Các trường hợp sử dụng giải trí và trò chơi đang bùng nổ trên Sui, với tiến trình ấn tượng trên nhiều phương diện.
Nền tảng SocialFi nổi bật hơn cả, trong đó RECRD (nền tảng kiếm tiền từ nội dung video ngắn) là ứng dụng hàng đầu của Sui trong ba tháng qua, với khoảng 1 triệu người dùng hoạt động hàng ngày và hơn 100 triệu giao dịch. Ở vị trí thứ hai với 128.000 địa chỉ hoạt động hàng ngày là FanTV, một nền tảng hỗ trợ AI dành cho những người sáng tạo âm nhạc, video và podcast, trong khi người dùng có thể kiếm được token bằng cách tham gia.

Một ứng dụng phổ biến khác là DoubleUp, một "GambleFi" và nền tảng dự đoán dựa trên giao thức Unihouse cho phép người dùng đặt cược mã thông báo và nhận lợi nhuận liên quan đến khối lượng đặt cược của nền tảng. DoubleUp gần đây đã kết thúc vòng gọi vốn 4 triệu đô la và công bố kế hoạch mở rộng hơn nữa hoạt động cá cược thể thao, tiếp tục đà phát triển của $UP TGE tuần trước.

Tiêu đề đáng chú ý nhất trong lĩnh vực ứng dụng chính thống đến từ Parasol, một nền tảng được Mysten Labs mua lại với mục đích hỗ trợ tạo, quản lý và giao dịch tài sản kỹ thuật số trong trải nghiệm chơi game truyền thống. Parasol gần đây đã xuất hiện trong chính sách bảo mật của Pokémon HOME, làm dấy lên suy đoán rằng "huy hiệu" mới của họ có thể dựa trên blockchain. Nếu đúng như vậy, đây sẽ là bước tiến lớn trong việc tích hợp tiền điện tử vào một trong những gã khổng lồ trong ngành game.
Việc mua lại Parasol phù hợp với chiến lược chơi game rộng hơn của Sui, bao gồm một loạt các bản phát hành mới trong quý đầu tiên và Sui Play 0X1 sắp ra mắt, một máy chơi game cầm tay "crypto Switch" có ví và cửa hàng trò chơi tích hợp. Mặc dù vẫn chưa được phát hành, nhưng thiết bị này được cho là có 70 trò chơi đang được phát triển từ hơn 65 studio, bao gồm nhiều loại trò chơi từ các tựa game độc lập đến các tựa game bom tấn AAA.
Trong ngành giải trí truyền thống, đạo diễn phim kinh dị Eli Roth đang hợp tác với Walrus Protocol để mã hóa IP phim, cho phép người hâm mộ sở hữu cổ phần trong các bộ phim sắp ra mắt. Trong khi đó, MoviePass đã ra mắt phiên bản beta kín của MogulPass trên Sui, một ứng dụng thể thao giả tưởng nơi người dùng có thể tuyển chọn diễn viên và đạo diễn và kiếm điểm dựa trên thành tích thực tế.
Triển vọng tương lai
Nhìn chung, động lực mạnh mẽ của Sui trong BTCfi, DeFi, ứng dụng tổ chức, trò chơi và ứng dụng xã hội làm nổi bật tham vọng của công ty: không chỉ trở thành một Layer-1 khác mà là một ngăn xếp phi tập trung hoàn chỉnh.
Người sáng lập Sui, Adeniyi Abiodun, trình bày chi tiết về cách Sui đang nỗ lực thay thế hoàn toàn các khu vườn có tường bao quanh hiện nay. Các ứng dụng trên Sui không chỉ có một chuỗi — chúng có tính thanh khoản tích hợp thông qua DeepBook, lưu trữ có thể xác minh thông qua Walrus, truy cập an toàn thông qua SEAL, mạng hiệu suất cao thông qua SCION và tính toán ngoài chuỗi thông qua Nautilus. Tất cả đều có tính mô-đun, mở và có thể cấu thành.
Sự phát triển gần đây của Sui cho thấy cách tiếp cận này đang có hiệu quả. Giao thức BTCfi đã chọn Sui vì tính bảo mật, các ứng dụng xã hội đang mở rộng quy mô tới hàng triệu người dùng và các tổ chức đang khám phá các thị trường trên chuỗi - tất cả những điều này thu hút họ không chỉ vì tốc độ. Mặc dù vậy, phần lớn cơ sở hạ tầng vẫn đang được thử nghiệm và sự cạnh tranh vẫn rất khốc liệt. Nhưng khi ngày càng có nhiều sản phẩm trực tuyến và chứng minh được giá trị của mình trong quá trình sản xuất, chúng ta sẽ thấy liệu tầm nhìn của Sui về một mạng internet mở, có thể cấu thành có thể trở thành hiện thực hay không.