Tiêu đề gốc: Hướng dẫn về stablecoin: Cái gì, tại sao và như thế nào; Nguồn: Ban biên tập a16z crypto; Bản dịch: Golden Finance xiaozou
Stablecoin có thể là “ứng dụng sát thủ” đầu tiên của tiền điện tử. Trong "Báo cáo tình hình ngành công nghiệp tiền điện tử" được phát hành vào cuối năm 2024, có nêu rằng khi việc mở rộng năng lực và nâng cấp đã giúp giảm đáng kể chi phí, các đồng tiền ổn định đã đạt được sự phù hợp giữa sản phẩm và thị trường. Khối lượng giao dịch của nó đạt mức cao nhất mọi thời đại là 1,82 nghìn tỷ đô la vào tháng 3 năm nay. Nhưng hoạt động của stablecoin có mối tương quan rất thấp với chu kỳ thị trường tiền điện tử - ngay cả trong giai đoạn biến động về khối lượng giao dịch, việc sử dụng hữu cơ không mang tính đầu cơ của nó vẫn tiếp tục mở rộng.
Thật dễ dàng để đánh giá thấp tiềm năng của stablecoin nếu không xem xét kỹ hơn tác động của chúng đối với người dùng, nhà xây dựng và doanh nghiệp. Là một trong số ít phương tiện giao dịch ngoài tiền mặt và vàng không yêu cầu các đơn vị kiểm soát tập trung như mạng lưới thanh toán hoặc ngân hàng trung ương, stablecoin đã trở thành một trong những cách chuyển đô la Mỹ có chi phí thấp nhất (chuyển tiền xuyên biên giới 200 đô la Mỹ sang Colombia có chi phí dưới 0,01 đô la Mỹ). Nhưng stablecoin không chỉ giúp giảm phí: chúng không cần xin phép, có thể lập trình và mở rộng quy mô. Điều này có nghĩa là các nhà phát triển cuối cùng có thể dễ dàng tích hợp cơ sở hạ tầng stablecoin có sẵn trên toàn cầu, nhanh chóng và gần như miễn phí vào sản phẩm của họ trong khi xây dựng các tính năng công nghệ tài chính mới - điều mà các công ty từ Stripe đến SpaceX đã bắt đầu áp dụng.
Stablecoin làm thay đổi ngành thanh toán toàn cầu như thế nào? Ai sẽ được hưởng lợi nhiều nhất từ việc này? Các nhà xây dựng và doanh nghiệp nên lập kế hoạch như thế nào? Bài viết này tóm tắt một loạt quan điểm được a16z crypto đưa ra, bắt đầu từ việc làm rõ định nghĩa về stablecoin cho đến khái niệm tái cấu trúc tiền tệ dựa trên các nguyên tắc đầu tiên, trình bày đầy đủ bối cảnh phát triển của ngành.
1、Bức tranh vĩ mô: Stablecoin là "khoảnh khắc WhatsApp" của tiền tệ, giao dịch xuyên biên giới gần như miễn phí và tức thời.
Lần đầu tiên, stablecoin khiến tiền tệ trở nên cởi mở, tức thời và không biên giới như email.
Trước khi WhatsApp ra đời, mỗi tin nhắn quốc tế có giá 30 xu. Ngày nay, truyền thông Internet cho phép truyền tải thông tin toàn cầu tức thời và miễn phí. Hệ thống thanh toán hiện tại giống như viễn thông vào năm 2008: bị hạn chế bởi biên giới quốc gia, những người trung gian bóc lột và chi phí cao một cách cố ý. Stablecoin sẽ thay đổi hoàn toàn tình hình này.
Phí chuyển tiền quốc tế hiện tại lên tới 10% (chi phí trung bình để chuyển 200 đô la vào tháng 9 năm 2024 là 6,62%). Những khoản phí này không chỉ là chi phí ma sát mà còn là loại thuế gián thu đánh vào những người lao động nghèo nhất thế giới. Các doanh nghiệp cũng gặp phải vấn đề thanh toán toàn cầu kém hiệu quả: các giao dịch B2B trong các kênh cụ thể mất 3-7 ngày để hoàn tất, tốn 14-150 đô la cho mỗi giao dịch trị giá 1.000 đô la và phải thông qua tới năm trung gian chia sẻ hoa hồng trong thời gian này. Stablecoin có thể bỏ qua các hệ thống thanh toán truyền thống như mạng lưới SWIFT, giúp giao dịch gần như miễn phí và tức thời.
Đây không chỉ là suy luận lý thuyết: SpaceX đã sử dụng stablecoin để quản lý tiền (bao gồm cả việc rút tiền từ các quốc gia có tiền tệ biến động như Argentina và Nigeria); các công ty như ScaleAI sử dụng chúng để thanh toán lương nhanh chóng và tiết kiệm chi phí cho nhân viên trên toàn thế giới.
Để biết thêm thông tin, vui lòng tham khảo "Những khoảnh khắc của Stablecoin trên WhatsApp"
2、Định nghĩa về bản chất của Stablecoin: Hai loại chính và những đánh giá sai lầm thường gặp
Cảnh quan của stablecoin cần được phân chia rõ ràng. Lịch sử của ngành ngân hàng - cả thành công lẫn thất bại - cung cấp một khuôn khổ tham chiếu tuyệt vời để hiểu được không gian thiết kế của nó.
Chúng tôi kỳ vọng stablecoin sẽ đẩy nhanh quá trình lặp lại lịch sử của ngành ngân hàng. Cũng giống như tiền tệ của Hoa Kỳ ban đầu là những tờ tiền giấy đơn giản và sau đó được cung cấp thông qua việc mở rộng tín dụng phức tạp, tiền ổn định cũng sẽ trải qua quá trình phát triển tương tự. Góc nhìn lịch sử này giúp chúng ta thiết lập một khuôn khổ so sánh giữa stablecoin và hệ thống ngân hàng, giúp các nhà xây dựng tránh được những sai sót và tình trạng kém hiệu quả của các tổ chức truyền thống.
Các phân tích hiện tại thường mô tả stablecoin theo hai chiều: mức độ thế chấp (thế chấp thiếu/thế chấp thừa) và mức độ tập trung. Điều này rất có giá trị để hiểu mối quan hệ giữa cấu trúc công nghệ và rủi ro. Trên cơ sở này, chúng tôi dựa trên quan điểm của các ngân hàng bán lẻ để đề xuất hai loại stablecoin và một sai lầm phổ biến:
Stablecoin được thế chấp bằng tiền pháp định
Nguyên lý hoạt động tương tự như tiền giấy trong thời đại ngân hàng quốc gia Hoa Kỳ (1865-1913): người dùng có thể trực tiếp đổi tiền pháp định đáng tin cậy. Giá trị của nó được neo vào loại tiền tệ cơ sở, nhưng độ tin cậy của nó phụ thuộc vào uy tín của đơn vị phát hành và sự tiện lợi khi đổi trên các sàn giao dịch như Uniswap. Hiện tại, loại stablecoin này chiếm hơn 90% tổng nguồn cung.
Stablecoin được thế chấp bằng tài sản
được tạo ra thông qua các khoản vay trên chuỗi (CDP), mô phỏng quá trình các ngân hàng tạo ra tiền thông qua hệ thống dự trữ một phần. Khi các ngân hàng tạo ra tiền bằng cách sử dụng thế chấp, cho vay doanh nghiệp, v.v., các giao thức cho vay sẽ tạo ra các loại tiền ổn định như vậy bằng cách sử dụng tài sản trên chuỗi làm tài sản thế chấp. Khi các yếu tố kinh tế tiếp tục được chuyển vào chuỗi, dự kiến rằng: 1) nhiều tài sản hơn sẽ trở thành tài sản thế chấp đủ điều kiện; 2) Các loại tiền ổn định như vậy sẽ chiếm tỷ lệ lớn hơn trong số các loại tiền tệ trên chuỗi.
Đô la tổng hợp chiến lược (SBSD)
Những token này, được neo giá ở mức 1 đô la, kết hợp tài sản thế chấp với các chiến lược đầu tư (như tạo ra lợi nhuận hoặc giao dịch cơ sở), về cơ bản khác với các loại tiền ổn định thực sự. SBSD về cơ bản là cổ phiếu quỹ đầu cơ, có thể gặp khó khăn trong việc kiểm toán, rủi ro giao dịch tập trung và nguy cơ tiềm ẩn về biến động tài sản. Do đó, chúng không có chức năng cốt lõi của stablecoin là lưu trữ giá trị và phương tiện giao dịch.
Như lịch sử của ngành ngân hàng Hoa Kỳ đã chỉ ra, chúng tôi kỳ vọng đồng đô la trên chuỗi sẽ tiếp tục đổi mới và cải thiện tính bảo mật, tính minh bạch và hiệu quả vốn.
Để biết thêm thông tin, vui lòng tham khảo "Nhìn về tương lai của Stablecoin từ lịch sử phát triển của các ngân hàng Hoa Kỳ"
3Việc áp dụng rộng rãi stablecoin có thể giúp giảm đáng kể chi phí của công ty
Phí giao dịch đang làm xói mòn lợi nhuận ròng của nhiều công ty. Việc giảm các loại phí này thông qua stablecoin có thể mở ra cơ hội lợi nhuận khổng lồ cho các doanh nghiệp ở mọi quy mô. Để minh họa rõ hơn cho quan điểm này, chúng tôi đã chọn dữ liệu năm tài chính 2024 của ba công ty niêm yết để mô phỏng tác động của việc giảm chi phí xử lý thanh toán xuống 0,1%. [Để đơn giản hóa tính toán, đánh giá này giả định rằng các doanh nghiệp này hiện phải trả tổng chi phí xử lý thanh toán là 1,6% và chi phí kênh tiền tệ fiat là không đáng kể. ]
Dữ liệu từ năm 2024 cho thấy:
Doanh thu hàng năm của Walmart là 648 tỷ đô la và lợi nhuận là 15,5 tỷ đô la. Tổng phí thẻ tín dụng của công ty này lên tới khoảng 10 tỷ đô la. Việc loại bỏ phí thanh toán sẽ giúp tăng biên lợi nhuận lên hơn 60% chỉ thông qua các giải pháp thanh toán rẻ hơn, trong khi các yếu tố khác vẫn giữ nguyên.
Chipotle, một chuỗi cửa hàng thức ăn nhanh với doanh thu hàng năm là 9,8 tỷ đô la, có thể phải trả 148 triệu đô la phí thẻ tín dụng trên tổng lợi nhuận hàng năm là 1,2 tỷ đô la. Chỉ riêng việc giảm phí xử lý thanh toán cũng có thể giúp tăng biên lợi nhuận lên 12%.
Kroger, chuỗi siêu thị quốc gia, sẽ được hưởng lợi nhiều nhất vì có biên lợi nhuận thấp nhất (dưới 2% như hầu hết các cửa hàng tạp hóa). Điều đáng kinh ngạc là lợi nhuận ròng gần bằng với chi phí đã trả. Việc áp dụng thanh toán bằng stablecoin có thể tăng gấp đôi lợi nhuận của họ.
Lưu ý: Các nhà bán lẻ và bộ xử lý thanh toán không phải là đối thủ ở đây; Họ đang hợp tác với nhau để chống lại các chương trình thanh toán phí cao. Bộ xử lý thanh toán cũng là một doanh nghiệp có biên lợi nhuận thấp, với phần lớn lợi nhuận thuộc về các hiệp hội thẻ tín dụng và ngân hàng phát hành. Ví dụ, Stripe tính phí 2,9% + 0,3 đô la khi xử lý thanh toán bán lẻ trực tuyến, nhưng hơn 70% số tiền này phải được trả cho Visa và ngân hàng phát hành.
Các giao dịch Stablecoin mang lại lợi nhuận cao hơn cho bộ xử lý thanh toán, phí thấp hơn và không cần phải trả tiền cho người gác cổng mạng. Stripe đã dẫn đầu và chỉ tính phí 1,5% cho các khoản thanh toán bằng stablecoin (giảm hơn 50% so với lãi suất thẻ tín dụng). Để hỗ trợ hoạt động kinh doanh này, Stripe đã hoàn tất thương vụ mua lại lớn nhất trong lịch sử – mua lại nền tảng thanh toán stablecoin Bridge.xyz.
Khi ngày càng nhiều bộ xử lý thanh toán như Block (trước đây là Square), Fiserv và Toast áp dụng stablecoin, sự cạnh tranh dự kiến sẽ tiếp tục làm giảm phí, đồng thời thúc đẩy sự phổ biến của stablecoin trong các tình huống thương mại.
Để biết thêm thông tin, vui lòng tham khảo "Cách stablecoin sẽ nuốt chửng ngành thanh toán"
4Các doanh nghiệp vừa và nhỏ sẽ là những doanh nghiệp đầu tiên từ bỏ thẻ tín dụng
Nhìn bề ngoài, những đơn vị đầu tiên áp dụng stablecoin có khả năng cao nhất có lẽ là các công ty gốc Internet như nền tảng xã hội và trò chơi trả phí. Nhưng các thương nhân thực tế nhạy cảm với phí như nhà hàng, quán cà phê, cửa hàng tiện lợi, v.v. có thể thu được nhiều lợi ích hơn bằng cách chấp nhận stablecoin. Những doanh nghiệp này chịu ảnh hưởng nặng nề nhất bởi phí giao dịch, nhưng lại hiếm khi sử dụng các tiện ích mà các công ty thẻ tín dụng cung cấp để biện minh cho mức phí cao hơn.
Kịch bản điển hình: Khi khách hàng trả 2 đô la cho một tách cà phê, quán cà phê chỉ nhận được 1,7-1,8 đô la. Gần 15% số tiền này đi vào túi của các bên trung gian như công ty thẻ tín dụng.
Nhưng trong trường hợp này: người tiêu dùng không cần chức năng chống gian lận (họ đã nhận được cà phê thực tế) cũng như dịch vụ tín dụng (chỉ chi 2 đô la). Các quán cà phê cũng có yêu cầu tối thiểu về tuân thủ và tích hợp ngân hàng. Nếu có một giải pháp thay thế rẻ và đáng tin cậy, những thương gia này chắc chắn sẽ áp dụng tích cực.
Stablecoin có thể giúp các doanh nghiệp nhỏ phục hồi lợi nhuận đã mất. Tất nhiên vẫn có một vấn đề khi mới bắt đầu: lượng người dùng stablecoin hiện tại còn hạn chế. Tuy nhiên, do mối quan hệ chặt chẽ giữa các thương gia trong cộng đồng và khách hàng, các thương hiệu có tầm ảnh hưởng trong khu vực có khả năng trở thành làn sóng đầu tiên thúc đẩy sự phổ biến của stablecoin.
Để biết thêm thông tin, vui lòng tham khảo "14 ý tưởng lớn về tiền điện tử khiến chúng ta phấn khích vào năm 2025"
5Vượt ra ngoài thanh toán: Stablecoin như một hàng hóa công khai tạo ra một mô hình phần mềm mới
Tài chính truyền thống được xây dựng trên các mạng lưới khép kín riêng tư. Internet đã cho chúng ta thấy sức mạnh của các giao thức mở như TCP/IP và email trong việc thúc đẩy sự hợp tác và đổi mới toàn cầu.
Blockchain là lớp tài chính gốc của Internet, kết hợp khả năng kết hợp của các giao thức công cộng với hiệu quả kinh tế của các doanh nghiệp tư nhân. Chúng đáng tin cậy, trung lập, có thể kiểm tra và lập trình được. Với việc bổ sung stablecoin, lần đầu tiên chúng ta có được một cơ sở hạ tầng tiền tệ thực sự mở — giống như hệ thống đường cao tốc công cộng: các công ty tư nhân vẫn có thể chế tạo xe cộ, cơ sở thương mại và các điểm tham quan ven đường, nhưng bản thân các con đường vẫn trung lập và mở cửa cho tất cả mọi người.
Stablecoin không chỉ làm gián đoạn ngành thanh toán vì những lý do đã nêu ở trên mà còn cho phép tạo ra một loại phần mềm hoàn toàn mới:
Thanh toán theo chương trình giữa các máy: Hãy tưởng tượng một thị trường do tác nhân AI điều khiển tự động phối hợp các giao dịch của các nguồn lực như sức mạnh tính toán.
Thanh toán nhỏ cho việc sáng tạo nội dung: Tự động phân phối phần thưởng cho các đóng góp về phương tiện truyền thông, âm nhạc và AI thông qua ví "thông minh" có thiết lập các quy tắc đơn giản.
Thanh toán minh bạch được kiểm toán đầy đủ:Một giải pháp tiềm năng cho hệ thống theo dõi chi tiêu của chính phủ.
Thương mại toàn cầu không cần trung gian: Thanh toán quốc tế hiện nay diễn ra ngay lập tức và gần như không mất phí.
Mạng blockchain và tiền ổn định đang đạt đến thời khắc lịch sử: sự kết hợp giữa công nghệ, nhu cầu thị trường và ý chí chính trị đang biến những ứng dụng này thành hiện thực. Tiền mã hóa sắp vượt qua ranh giới - từ một thử nghiệm tài chính dành cho số ít người trở thành xương sống cho cơ sở hạ tầng của số đông, và stablecoin sẽ dẫn đầu xu hướng này.
Để biết thêm thông tin, vui lòng tham khảo "Khoảnh khắc WhatsApp của Stablecoin"
6. Stablecoin phi tập trung: Nền tảng của tiền tệ kỹ thuật số bản địa
Stablecoin cho phép các nhà thiết kế hệ thống tài chính tái cấu trúc tiền tệ từ các nguyên tắc đầu tiên. Nguyên tắc cốt lõi là kiểm soát - ai là người tạo ra và điều chỉnh nguồn cung tiền.
Hệ thống tiền tệ hiện tại dựa trên mối quan hệ cộng sinh chặt chẽ giữa Bộ Tài chính, ngân hàng trung ương và các ngân hàng thương mại. Hệ thống này dần bộc lộ những hạn chế cơ bản như khiếm khuyết trong quản lý rủi ro, quản trị kém hiệu quả, không thích ứng được với nhu cầu kinh tế số hóa ngày càng tăng.
Như đã đề cập trước đó, stablecoin sẽ định hình lại toàn bộ hệ thống trung gian tài chính. Tuy nhiên, nhiều loại tiền ổn định tập trung vẫn dựa vào cơ chế dự trữ và tạo tiền tệ truyền thống khi giải quyết các vấn đề khó khăn như thanh toán quốc tế, thừa hưởng sự kém hiệu quả và mong manh của hệ thống hiện tại.
Các đồng tiền ổn định phi tập trung với giá được neo theo thuật toán thể hiện những đặc điểm tốt hơn. Nhìn chung, DeFi có nhiều ưu điểm so với các khuôn khổ tài chính truyền thống: Chống mong manh: Được phát hành thông qua mạng lưới phân tán, loại bỏ nguy cơ lỗi điểm đơn.
Cải thiện tính minh bạch: Có thể theo dõi quá trình kiểm toán tài sản dự trữ theo thời gian thực trên chuỗi, giúp các cơ quan quản lý và những người tham gia thị trường có thêm quyền hạn.
Cuộc cách mạng về hiệu quả: Tính mô-đun và khả năng lập trình mang lại hiệu quả tối ưu về vốn, chống lại xu hướng tập trung lợi nhuận.
Khả năng tương thích trong tương lai: Là một công cụ tài chính kỹ thuật số gốc, nó phù hợp hơn với việc phát triển ứng dụng tài chính cấp độ người tiêu dùng so với các API ngân hàng lỗi thời.
Các đồng tiền ổn định phi tập trung đang xây dựng một hệ thống tiền tệ đáng tin cậy, hiệu quả và không cần sự tin tưởng: bất kỳ ai cũng có thể phát hành các hình thức tiền tệ có tính minh bạch cao thông qua các cơ chế không cần cấp phép/bán cấp phép. Các hệ thống này nhằm mục đích xây dựng lại các biện pháp kiểm tra và cân bằng neo giữ giá trị, kết nối trực tiếp tài sản (dự trữ) và nợ phải trả (mã thông báo) để tạo ra một loại tiền tệ kỹ thuật số thực sự.
Để biết thêm thông tin, vui lòng tham gia "Tại sao chúng ta cần stablecoin phi tập trung"